Jak zrobić film - materiały pomocnicze

recon

Zastanawiasz się jak zabrać się do pracy nad produkcją własnego filmu krótkometrażowego? Pomożemy Ci zrobić pierwszy krok. Przeczytaj porady profesjonalnych filmowców! Poznaj tajniki rzemiosła.

Autorką tekstu jest Bieta Leszczyńska ( producent filmowy )

JAK ZROBIĆ FILM – KROK PO KROKU

Krok 1

Organizacja pracy ekipy filmowej

Ponieważ plan filmowy jest dużym wydarzeniem wymagającym współpracy wielu ludzi, musicie się do niego bardzo rzetelnie przygotować. W fazie przedprodukcyjnej (czyli przygotowawczej) i w trakcie zdjęć każdy musi mieć wyznaczoną rolę.
Wasza ekipa filmowa powinna się składać z grup, które ze sobą współpracują od pierwszego do ostatniego dnia pracy nad filmem.

grupa reżyserska
Wybierzcie wśród was reżysera, czyli osobę, która potrafi bezkonfliktowo współpracować z innymi ceniąc ich zdanie. Reżyser jest odpowiedzialny za całokształt filmu, rozdaje i nadzoruje prace pozostałym pionom oraz trzyma pieczę nad powstawaniem waszego filmu. To on jest świadom, ile jest pracy do zrobienia i jak ją podzielić, żeby osiągnąć cel.
Reżyser powinien mieć asystentów, pomocników, którzy zawsze mu służą pomocą twórczą i organizacyjną.

grupa scenopisarska
Tu będzie wam potrzebna osoba o zdolnościach literackich, która razem z reżyserem przeleje wizję waszego filmu na papier.

grupa operatorska
Znajdźcie wśród was osoby, które interesują się fotografią lub mają już doświadczenia z robieniem zdjęć. Jedna z nich może zostać operatorem – osobą odpowiedzialną za obraz filmu i za sprzęt, druga natomiast zajmie się oświetleniem na planie.

grupa dźwiękowa
Wyznaczcie jedną osobę, która będzie odpowiedzialna za dźwięk w filmie. Dźwiękowiec powinien być wyposażony na planie filmowym w słuchawki, które dadzą się podłączyć do kamery . Dzięki nim będzie mógł czuwać nad jakością nagrywanego dźwięku.

grupa zajmująca się scenografią, rekwizytami
Tu potrzebne będą dwie, trzy osoby z wyczuciem plastycznym, które zajmą się scenografią i szukaniem rekwizytów.

grupa producencka/kierownik planu
Wyznaczcie wśród was osobę, która jest bardzo dobrze zorganizowana i nie boi się żadnego zadania. Kierownik planu bowiem jest najlepiej poinformowana osoba na temat wszystkich organizacyjno–technicznych spraw związanych z filmem oraz zapewnia warunki pracy dla całej ekipy filmowej np: wie, gdzie jest dostęp do prądu, wie, kiedy będzie wolny pokój profesora, żeby zrobić z nim wywiad, etc.

Mały słowniczek pojęć:

Scenariusz: to materiał literacki będący podstawą realizacji przedstawienia teatralnego. Zawiera szkic fabuły, charakterystykę postaci, opis miejsc, dialogi oraz uwagi odautorskie i reżyserskie. Może być przeróbką istniejącego dzieła literackiego (scenariusz adaptowany) lub stanowić oryginalną twórczość autora (scenariusz oryginalny). Na podstawie scenariusza opracowywany jest scenopis.

Scenopis to opracowywany na podstawie scenariusza techniczny plan realizacji filmu, sztuki teatralnej bądź serialu telewizyjnego, zawierający szczegółowy opis kolejnych scen, scenografii, ujęć kamery. Przy realizacji filmu jest podstawą konkretnych działań reżysera, operatora i scenografa.

Scenarzysta - osoba pisząca scenariusz do sztuki teatralnej, filmu, audycji radiowej, programu tv itp.

Reżyser - osoba realizująca własną artystyczną koncepcję filmu, sztuki teatralnej, audycji radiowej, programu telewizyjnego oraz inspirująca wykonawców. Koordynuje działania wszystkich członków ekipy i odpowiada za ostateczny kształt filmu. Reżyser musi dbać, aby myśl autora była podana jasno i logicznie.

Operator filmowy – to tak naprawdę dwie osoby: operator obrazu i operator kamery.
Operator obrazu jest szefem zespołu operatorskiego obsługującego kamerę, pozostały sprzęt zdjęciowy i oświetleniowy. Ustala z reżyserem i scenografem kompozycję plastyczną kadru, rodzaje stosowanych planów filmowych, kąty ujęć kamery i jej ruchy. Główne zadanie operatora obrazu to oświetlenie planu zdjęciowego zgodnie z ogólną koncepcją plastyczną filmu i wymaganiami taśmy filmowej i używanych w kamerze obiektywów.

Operator kamery nazywany też w żargonie filmowym "szwenkierem" jest odpowiedzialny za kadrowanie obrazu, obsługuje kamerę podczas zdjęć. Jest pierwszym asystentem operatora obrazu.

Scenograf – osoba zajmująca się plastyczną oprawą filmu, sztuki teatralnej, widowiska operowego, baletowego lub telewizyjnego.

Scenografia - realizuje koncepcję przekazywania myśli środkami pozawerbalnymi, określa wzajemną relację znaków między obrazem a tekstem. Brak scenografii również może być scenografią.

Montaż filmowy - techniczna operacja filmowa polegająca na połączeniu co najmniej dwóch kadrów (a dokładniej dwóch oddzielnych ujęć), przy którym ostatni kadr ujęcia poprzedzającego zostaje sklejony z pierwszym kadrem kolejnego ujęcia. Montażem filmowym zajmuje się specjalista zwanym montażystą. Dobrze zrobiony montaż może wpłynąć na oddziaływanie emocjonalne widza nawet przy słabych jakościowo zdjęciach, czy reżyserii.

Krok 2

Piszemy scenariusz

Scenariusz to rozpisana na sceny historia . Każda scena stanowi jedność miejsca i akcji.

Scenariusz musi spełnić dwie funkcje:
1. Jest to podstawowy dokument dla produkcji. Ze scenariusza wynika bowiem długość filmu, obsada, ilość lokalizacji (miejsca kręcenia filmu), ilość dni zdjęciowych, zapotrzebowania scenograficzne i kostiumowe, lista rekwizytów, etc.
2. Niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z formą fabularną czy dokumentalną sprawdźcie, czy macie ciekawy początek, rozwinięcie, które obejmuje wszystkie wątki i dostarcza niezbędnych informacji do rozegrania równie ciekawej puenty.
Pamiętajcie, że scenariusz zawiera opis faktów. Jest waszym jedynym przewodnikiem, dzięki któremu powstanie film. Musicie go napisać tak, aby sceny logicznie po sobie następowały. Jest to prawdziwa praca literacka, spójna i logiczna. Przede wszystkim musi dać się dobrze czytać.

Co powinien zawierać wasz scenariusz:
1. Nagłówki scen – informacje gdzie i kiedy rozgrywa się dana scena. Piszemy je drukowanymi literami np.

PLENER. DOMKI SZEREGOWE. NOC

2. Wskazówki sceniczne - następują po nagłówkach i określają akcje, miejsce i nastrój. Mają sprawić, by czytający „zobaczył” film. np.

Rząd szarych szeregowców na peryferiach Warszawy, połączonych zniszczonymi ścianami i płotami. Sznur brudnych okien ciągnie się aż po horyzont; ciemna smuga na jasnej plamie oddalonego miasta.

3. Postacie - imiona bohaterów piszemy drukowanymi literami

PIOTR zamyka oczy, wzdryga się i naciska spust. Strzał.

4. Kwestie np.

REPORTER TVN 24
Dzisiaj Sąd Najwyższy Rzeczpospolitej Polskiej odroczył wyrok w sprawie Marka D., znanego biznesmena, który rok temu został zaaresztowany pod zarzutem malwersacji....

5. Wskazówki aktorskie – to zwięzłe instrukcje dla aktora, umieszczone w nawiasach, między nazwą postaci a dialogiem np.

BILL
(zdesperowany)
Ej Mark, daj spokój. To już koniec.

Pot kapie Markowi z czoła. Nie odpowiada. Nie rusza się.

BILL
(poirytowany)
Mark, to już koniec. Chodźmy!

Jeśli słyszymy głos zza kadru, zaznaczcie to używając słowa OFF np.

NARRATOR (OFF)
(rzeczowo)
Ostatnie dni życia poeta spędził w domu rodzinnym w
otoczeniu najbliższych...

6. Praca kamery – wskazówki dla kamery i reżysera, jak trzeba pracować z tekstem np.

PLENER. STADION PIŁKARSKI. NOC.

DALEKI PLAN na stadion piłkarski, zalany światłem reflektorów, w środku ciemnego miasta

7. Cięcie, przejście – wskazówka ta oznacza, że film zmienia miejsce albo czas akcji. Umieszczamy ją na końcu sceny lub sekwencji.

W przypadku scenariusza filmu dokumentalnego najbardziej rozwiniętą częścią będą wskazówki sceniczne. Tu będziecie mogli opisać w sposób zwięzły i logiczny, jak wyobrażacie sobie kolejne sceny waszego filmu. W filmie dokumentalnym lub reportażu dialogi zastępujemy streszczeniem wywiadów z naszym bohaterem.

Krok 3

Przygotowujemy się do kręcenia filmu:

Wybieramy formę:

Podstawowymi formami kinematograficznymi czy telewizyjnymi, po które będziecie sięgali, by stworzyć wasz film to:
- wejście prezentera.
- wywiad
- reportaż z narracją prowadzoną techniką voice-over
- sceny wyreżyserowane

Wejście prezentera
Jest to najprostsza z form, gdzie jedna osoba mówi do kamery. Niezależnie od tego, jak ciekawa będzie to osoba i co będzie miała nam do przekazania i jak atrakcyjne będzie miejsce jej występu, pamiętajmy o tym, że należy dbać o komfort widza, czyli przestrzegać kilku zasad:

- dźwięk: musi być technicznie czytelny. Odnosi się to nie tylko do kwestii poziomu dźwięku, zwrócenia uwagi na otaczający szum i możliwość zakłóceń, ale i do techniki aktorskiej: dykcja, intonacja, płynność mowy. Pamiętajcie, że jeśli dźwięk nagrywany na planie jest nieudany, to cały wasz wysiłek, który włożycie w komponowanie ciekawego kadru, redagowanie błyskotliwych tekstów, dbanie o światło i scenografię będzie zbędny. Dlatego zalecamy Wam raczej nagrywanie dźwięku osobno i zgranie go później z obrazem. Wyjątkiem będą oczywiście wywiady i np. sceny z klasowej dyskusji. Postarajcie się, by większość Waszych relacji z wędrówek literackimi śladami byla nagrywana osobno i tylko ilustrowała prezentowany obraz (grupa osób wędrujących w plenerze, zwiedzających dom pisarza).

- obraz: kluczowym zagadnieniem jest tu kontakt, jaki nawiązuje prezenter z widzem: twarz oświetlona, oczy widoczne, kierunek spojrzenia na kamerę. Podobnie jak w przypadku dźwięku liczy się tu komfort odbioru filmu przez widza.
Pamiętajcie, że każdy ruch kamery np. przejazd, czyli podążanie za prezenterem powinien być płynny i umotywowany. Jeśli macie dłuższe kwestie do nagrania, możecie urozmaicić obraz rozdzielając wypowiedzi na kilka ujęć, zmieniając wielkości planu np. zacznijcie w planie amerykańskim, dalszą część kręćcie w zbliżeniu, zaś konkluzję z powrotem w planie amerykańskim.

Wywiad
Do wywiadu należy być dobrze przygotowanym. Musicie wiedzieć, jakie pytania chcecie zadać i jakie odpowiedzi chcecie uzyskać.

- przygotowanie wywiadu

Przygotowujemy osobę, z którą będziemy rozmawiać na wcześniej ustawionym planie. Oswajamy ją z kamerą i otoczeniem, dbając o jej komfort psychiczny i fizyczny ( np. dobre światło (nigdy nie w oczy), wygodne krzesło, spokojna atmosfera). Naturalność sytuacji oddaje nam kierunek spojrzenia rozmówcy, który patrzy nie w kamerę , bo nie z nią przecież rozmawia, ale na prowadzącego wywiad, który siedzi obok kamery.
Rozmówca powinien swoim wyglądem lub otoczeniem, w którym się znajduje, informować widza, kim jest np. profesor w swoim gabinecie przy biurku z otwartą książką.

- prowadzenie wywiadu

dźwięk: w czasie wywiadu zwracajcie uwagę na to, aby nie przerywać swojemu rozmówcy i zadawajcie kolejne pytania tak, aby kwestie nie nachodziły na siebie. Jak wiecie, często pytania nie są montowane. Jest to możliwe pod warunkiem, że rozmówca wyraża się pełnymi zdaniami. Nie bójcie się przerwać rozmowy i poprosić o odpowiedź pełnym zdaniem.

obraz: jak w przypadku prezentera tak też w wywiadzie, możecie wprowadzić urozmaicenia zmieniając plan. Ale uwaga! najlepiej będzie jak zrobicie to między wypowiedziami. Najlepiej zrezygnujcie w ogóle zoomu, bo jest to
nieumotywowany niczym ruch kamery, który w trakcie oglądania zakłóca klarowny odbiór.

Reportaż z voice over
Na reportaż składa się obraz oraz dźwięk zwany voice over.
- obraz: jest opisem dokumentalnym miejsca lub wydarzenia. Dbajcie o to, aby kręcić materiały tak, by jednym ujęciem przedstawić kontekst i by ujęcia następowały po sobie logicznie np. pierwsze ujęcie - droga, tablica z nazwą miejscowości, następne ujęcie – dwór, w którym mieszkał wasz bohater. Aby obraz był kompletny, nie zapominajcie o ujęciach tzw. detalu, który urozmaica film dając możliwość ciekawszego montażu. Jeśli film odwołuje się do przeszłości, warto korzystać z materiałów archiwalnych, a także z rekwizytów np. zdjęcie bohatera z dzieciństwa czy stare pióro, którym pisał bohater.
Ujecie filmowe powinno trwać ok. kilku sekund.
-voice over (off): jest to głos lektora, który prowadzi narrację zza kadru. Pamiętajcie, żeby reportaż był zrozumiały obraz i voice over muszą być ze sobą w miarę synchroniczne.

Sceny wyreżyserowane
Dla ożywienia, urozmaicenia waszego filmu możecie spróbować nakręcić inscenizacje np. Rok 1878 – bohater - poeta wraca do rodzinnego domu po długiej nieobecności. Widzimy młodego mężczyznę jadącego konno przez park, a na następnym ujęciu bohater witany jest przez lokaja.

Mały słowniczek pojęć:

Kadr - to najmniejszy element filmu, tak mały, że nie widzimy na nim upływu czasu.

Ujęcie filmowe. Jest to najmniejsza dynamiczna część filmu składająca się z kadrów w ruchu, w której odczuwamy upływ czasu. Jest to fragment filmu pomiędzy włączeniem kamery a jej wyłączeniem.

Scena. Ciąg kilku powiązanych tematycznie ujęć określa się mianem sceny. Owo powiązanie dotyczy akcji, przestrzeni i czasu. Jeśli w którymś z kolejnych ujęć zmienimy akcję, przeniesiemy ją w inne miejsce lub czas, wówczas następuje zmiana sceny. Sceny o wspólnej tematyce następujące po sobie określa się mianem sekwencji.

Kompozycja kadru. Aby właściwie skadrować ujęcie, najlepiej podzielcie je w myśli na trzy części w pionie i poziomie, a najważniejszy z filmowanych obiektów umieśćcie w przecięciu się linii, dzielących hipotecznie kadr. W ten sposób powinniście uzyskać poprawną kompozycję ujęcia.

Plan filmowy to sposób, w jaki prezentowane są w kadrze podstawowe elementy ujęcia, przy czym mogą to być zarówno osoby, jak i przedmioty czy różnorodne obiekty naturalne. W tradycyjnej kinematografii plan filmowy ma podwójne znaczenie. Mówi się o nim w kontekście miejsca, gdzie filmowane są ujęcia, a więc gdzie znajduje się ekipa filmowa, aktorzy, kamery, reflektory etc. Natomiast drugie znaczenie planu filmowego to rodzaj miary odległości kamery od bohatera. W zależności od tego, jaką część kadru zajmuje bohater, mówimy o różnych "planach". Znajomość tych planów jest o tyle istotna, że ułatwi Wam odpowiednio skomponować kadr, zaś później pozwoli płynnie połączyć poszczególne ujęcia.
Postarajcie się użyć w Waszym filmie różnorodnych planów filmowych.

Wyróżniamy następujące plany filmowe:

Plany dalekie:

- Plan generalny
Ma za zadanie umiejscowić akcję. Pokazuje okolicę z dużej odległości, rozróżnienie szczegółów jest trudne lub wręcz niemożliwe. Ten typ planu pojawia się często na początku lub końcu filmu, a także w chwilach, gdy akcja przenosi się z jednego miejsca do drugiego.

- Plan ogólny
W planie ogólnym dostrzegamy już poszczególne elementy, jesteśmy w stanie śledzić akcję oraz jej otoczenie. Plan ten pozwala na wykonywanie przelotów kamerą. Przykładem planu ogólnego w przypadku amatorskiego filmowania wideo mogą być wszelkiego rodzaju panoramy.

- Plan pełny
Kolejnym, bliższym bohatera planem jest plan pełny, na którym wyraźnie widzimy postać bohatera. Nie wypełnia ona całego kadru, jest jednak na tyle istotna, że koncentrujemy się już głównie na niej, a przy tym wciąż jeszcze widzimy najbliższe otoczenie. Plan pełny często pojawia się we wszelkiego rodzaju relacjach i sprawozdaniach i chyba dominuje w materiałach wideo filmowanych przez amatorów.

Plany średnie:

- Plan amerykański
Pewną ciekawostką jest kolejny plan, amerykański. Postaci są na nim ucięte mniej więcej na wysokości kolan, co powodowało, że przez długi czas plan ten uchodził za przykład niewłaściwej pracy operatora kamery. Okazuje się jednak, że jest to plan bardzo "naturalny", odpowiada naszemu postrzeganiu drugiej osoby w czasie rozmowy. Plan amerykański często pojawia się w scenach dialogowych, gdyż wzrasta na nim rola postaci, a scenografia przestaje mieć istotniejsze znaczenie.

-Plan średni
to kolejne przybliżenie kamery: teraz w kadrze mieszczą się dwie osoby, ale możemy je pokazać jedynie od pasa w górę. Plan średni, podobnie jak amerykański, służy głównie do dialogów. Warto zauważyć, że plan średni jest tym, na którym istotną rolę odgrywa mimika.

Plany bliskie:

Kolejne plany koncentrują się już wyłącznie na twarzy: w półzbliżeniu widzimy ją wraz z ramionami, na zbliżeniu wypełnia cały kadr, zaś w dużym zbliżeniu broda i czoło są przycięte przez krawędzie kadru. Z uwagi na swą naturę, planów tych używa się głównie do podkreślenia emocji wyrażanych przez postać, mimika gra tu ogromną rolę, zaś scenografia jest praktycznie nieistotna.
Dla porządku wspomnijmy o dwóch najbardziej "mikroskopowych" planach: detalu i makro. W pierwszym kadr wypełnia oko, w drugim - źrenicę. Zauważmy przy tym, że oba te plany niosą niewielki ładunek emocjonalny.

KROK 4

Filmujemy

Front i marginesy. Filmując osoby, należy kadrować je w taki sposób, aby przed nimi znajdowała się większa część kadru. Powinniście też zachować niewielki margines wokół całej postaci, tak aby nie obcinać fragmentu głowy czy stóp.

Zoom. Kamera posiada funkcję automatycznego wyostrzania obrazu. Jest ona zespolona z funkcją zoom. Pamiętajcie aby jej nie nadużywać gdyż zbyt gwałtowne najazdy i odjazdy obrazu prowadzą do tzw. pompowania obrazu. Utrudnia to oglądanie filmu. Podobnie niekorzystnym efektem może być tak zwane: kręcenie z ręki. Pamiętajcie że kamerę trzymamy statycznie, w miarę możliwości należy korzystać ze statywu. Zmiany położenia dokonujemy bardzo powoli. Przy dużych zbliżeniach na obraz nałoży się drżenie ręki przez co film staje się bardziej "amatorski".

Filmowanie obiektów będących w ruchu. Filmowanie elementów, znajdujących się w ruchu, jest czynnością jedną z najtrudniejszych do prawidłowego wykonania. Nie należy prowadzić kamery za szybko za przemieszczającymi się obiektami. Powinny one być widoczne od chwili pojawienia się w kadrze, aż do jego opuszczenia. Jeżeli ruch jest wolniejszy, można podążać ujęciem za głównym obiektem, zachowując od niego stały dystans.

Dźwięk w filmie. Dźwięk w filmie jest równie ważny jak obraz, a wielu przypadkach jego znaczenie w budowaniu narracji odgrywa większą rolę niż obraz. Spróbujcie podczas oglądania wiadomości wyłączyć dźwięk i oglądajcie sam obraz. Po 10 minutach okaże się, że niewiele nowego się dowiedzieliście. Natomiast, jeżeli wyłączylibyśmy fonię, moglibyśmy zrelacjonować osobie trzeciej najświeższe wiadomości.
Kamera wideo rejestruje obraz i dźwięk synchronicznie wykorzystując do tego mikrofon wbudowany w korpus kamery. Rozwiązanie to ma te wadę, że mikrofon zamontowany w kamerze przekazuje wszystkie odgłosy niepożądane jak odgłos pracy silników kamery, stuki w obudowę, przypadkowe dźwięki i odgłosy w pobliżu kamery. Dlatego właśnie proponujemy Wam nagranie osobno wypowiedzi bohaterów filmu czy też muzyki. Innym rozwiązaniem może być zastosowanie dodatkowego mikrofonu zewnętrznego.

KROK V

Montujemy

Mówiąc o montażu, posługujemy się terminami: kadr, ujęcie, scena, sekwencja. Terminy te służą do określenia fragmentów filmu o różnej długości, mniej lub bardziej powiązanych ze sobą tematyką lub kompozycją. Kadr to nic innego, jak pojedyncza klatka filmu, nieruchome zdjęcie. W czasie jednej sekundy filmu wyświetlanych jest zwykle kilkadziesiąt kadrów, dzięki czemu uzyskujemy wrażenie ruchu. Kadr można traktować jak zwykłą fotografię. Podejście takie ułatwia komponowanie kadru podczas filmowania, wystarczy skorzystać wówczas z wiedzy czysto fotograficznej. Filmując, możemy uatrakcyjnić wygląd kadru, stosując tzw. montaż wewnątrzkadrowy. Polega on zwykle na wykorzystaniu kilku planów: w pierwszym widzimy np. jakiś element architektoniczny, w drugim spacerujące osoby, w trzecim piękny krajobraz. Wszystkie elementy w poszczególnych planach tworzą uzupełniającą się kompozycję.

Do poprawnego zmontowania filmu wcale nie musicie posiadać wielkiej wiedzy, gdyż najważniejsze zasady montażu nie są trudne.

Niewidoczne cięcia
Film składa się z szeregu ujęć. Cięcia pomiędzy nimi powinny być dokonane w taki sposób, aby były niezauważalne dla widza. Powinny być naturalne, zgodne z naszymi oczekiwaniami, umożliwiające percepcję zdarzenia i zachowujące poczucie ciągłości akcji.

Nie przekraczać osi
Każde ujęcie ma swoją oś. Jest nią na przykład kierunek ruchu kamery lub sfilmowanego samochodu, jezdnia lub wręcz niewidoczna linia łącząca dwóch rozmówców. Dokonując cięcia, należy pamiętać o tym, aby nie przekraczać osi ujęcia, gdyż taki zabieg wywołuje u widza dezorientację w przestrzeni filmu. Gdy pokazujemy dwie osoby prowadzące dialog, przedstawiamy ich twarze w taki sposób, aby te same osoby znajdowały się zawsze po tych samych stronach kadru.

Unikać podobieństw
Sąsiadujące ze sobą ujęcia nie powinny być do siebie zbytnio podobne. Jeśli są - na przykład pokazujemy to samo miejsce z niezbyt różniącego się punktu widzenia - odbieramy takie cięcie jako przeskok obrazu. Starajmy się łączyć ujęcia o wyraźnie różnej kompozycji kadru, w miarę możliwości nie należące do tego samego planu. Warto na przykład w kolejnym ujęciu skorzystać z innego planu filmowego. Na przykład dobrze skleją się plany amerykański i pełny lub amerykański i średni. Równocześnie należy unikać łączenia planów zbyt odległych. Taki duży przeskok w ramach jednej sceny najprawdopodobniej spowoduje u widza chwilową dezorientację, zwłaszcza przy przeskoku z planu np. średniego na ogólny.

Zasada kontynuacji
Sprowadza się do zadbania o zachowanie ciągłości przyczynowo-skutkowej opowieści. Zarówno w skali całego filmu, jak i nawet pojedynczego ujęcia. Skutek nie powinien poprzedzać przyczyny - chyba, że jest to efekt zamierzony, przewidziany w scenariuszu i użyty w celu wywołania określonego wrażenia.

Sygnały montażowe
Sygnały montażowe są specyficzną formą wykorzystania zasady kontynuacji. Polega ona na tym, aby pod koniec jednego ujęcia dać widzowi wyraźny sygnał, który przygotowuje go na cięcie. Hałas u drzwi i obrót głowy bohatera znajdującego się w pokoju w naturalny sposób uprzedzają nas, że za chwilę zobaczymy, kogoś dobijającego się do drzwi.

Dźwięk
Montując, pamiętajcie o dźwięku. Odgrywa on niebagatelną rolę, gdyż zwykle cięcia w warstwie dźwiękowej nie pokrywają się z cięciami obrazu, zatem podkład dźwiękowy dodatkowo zespala film. Wystarczy wyobrazić sobie, opisaną wyżej scenę, gdy widzimy bohatera w pomieszczeniu, gdzie rozlega się dzwonek do drzwi. Bohater obraca głowę, następuje cięcie, po czym widzimy, jak dzwoniąca osoba puszcza przycisk dzwonka, a ten wreszcie cichnie. W obrazie nastąpiło cięcie, lecz jednolity podkład dźwiękowy świetnie je zamaskował.

Efekty
Montażowe programy komputerowe dają możliwość dodawania przeróżnych efektów do montowanego filmu. Dzięki czemu obraz staje się ciekawszy, bardziej magiczny, czym przyciąga uwagę widza. Efekty należy używać z rozwagą i wyczuciem. Efekt musi być użyty w bardzo konkretnym celu. W przypadku filmu dokumentalnego najlepiej w ogóle z nich zrezygnować!
Pamiętajcie, że filmu ma być nośnikiem idei, waszego pomysłu. Prosta historia powinna być opowiadana prostymi środkami. Forma wynika z treści i nie może nie jej przytłaczać.

Starajcie się zawsze zrobić cos wyjątkowego, róbcie to z pasją i z przekonaniem , nie popadajcie w rutynę, starajcie się unikać schematów i złych wzorców.

	Forum Krośnieńska Grupa Filmowa - KLATKA Strona Główna :: Kursy	Wszystkie czasy w strefie EET (Europa)
Strona 1 z 1